HET LEVEN VAN MARIANNE WEYN
Het boek ‚Ik ben heel veel liefde’ wordt door Wally De Doncker aan haar opgedragen. Ze was zijn muze voor verschillende boeken (o.m. Vrouwtje uit ‚Nooit’ en ‚Is Beter nog ver?’, ’Spot en Muis’-boeken...) en zijn liefdesgedichten.
Video's Marianne:
“Dit poëtische, ontroerende prentenboek is een waar monument ter herinnering aan haar.” (Over het boek 'Ik ben heel veel liefde', Friesch Dagblad, 1 april 2017)
De volgende tekst werd voorgelezen op ‚Mariannes Viering van het Leven’, Westlede, Sint-Niklaas, 8 februari 2017 (©FamilieWallyDeDoncker) :
„Wie het leven van Marianne wil beschrijven komt al gauw bij twee woorden uit: liefde en engagement.
Ze werd als kakenestje en als enig meisje geboren in een gezin met drie broers die eigenlijk al tot een andere generatie behoorden: François (22 jaar ouder), Karel (20 jaar ouder), haar peter waar ze heel erg naar opkeek, en haar lievelingsbroer als kind Roger (11 jaar ouder).
Ze had een gelukkige kindertijd waarin ze zich nochtans vaak eenzaam voelde omdat ze bijna alleen omringd werd door volwassenen. Ze had een zeer nauwe band met haar moeder en dat is tot op het eind van haar leven zo gebleven.
Marianne was een uitstekende leerlinge in haar hele schoolcarrière. Als kind op het plattelandsschooltje dat met een weinig verbloemende naam ‘Het Boerenhol’ werd genoemd en daarna naar ‘De Greves’ werd gestuurd waar toen niet zo’n leuke schoolsfeer heerste.
Ze werd aanbevolen voor de oude humaniora maar omdat haar vader politieagent was in Hamme mocht ze niet buiten de gemeente studeren. Ze volgde economische aan het Sint-Jozefinstituut met een kleine groep van leerlingen waar ze een uitstekende opleiding kreeg.
Marianne werd aanbevolen om universiteit te volgen en ze droomde om Germaanse te studeren. Die droom werd doorkruist door het verzet van haar vader die niet wou dat ze als meisje verder sprong dan haar broers. Van hem mocht ze zelfs geen hoger onderwijs meer volgen. Deze gemiste kans is haar hele leven blijven frustreren. Haar moeder heeft haar hogere studies helemaal alleen bekostigd. Ze koos om ‘regentes’ wiskunde te worden. Marianne was in alle vakken uitstekend maar wiskunde zou haar de grootste uitdaging geven.
In de Presentatie van Sint-Niklaas beleefde ze niet haar mooiste jaren vooral door de verstikkende nonnenmentaliteit die toen toch wel in de lerarenopleiding voor meisjes heerste.
Na de ontmoetingsdagen van de laatstejaars, toen georganiseerd door de Rotary Sint-Niklaas, passeerde ze met de lijnbus voorbij een jongeman van achttien jaar met lang haar. Een zekere Wally, die buiten een sigaret stond te roken. Hun ogen kruisten elkaar en ze hebben elkaar niet echt meer losgelaten. Ze zochten meer en meer elkaars aanwezigheid op met lange gesprekken, plaagstootjes tot ze elkaar nooit meer loslieten. Ze dansten graag. De hit ‘Denis, Denis’ van Blondie bleef hen voorgoed aan die verliefde tijd herinneren. Het was liefde en het bleef liefde. Ze genoten van elkaars aanwezigheid tot de laatste dag.
Marianne begon in 1978 les te geven in de Presentatie van Lokeren, met hart en ziel. Ze liet toen al een grote indruk na op haar oud-leerlingen waarmee ze met enkelen, tot op het eind, contact bleef houden. Marianne kreeg dat eerste schooljaar een galcrisis. Hierdoor kon ze als titularis buiten haar wil niet mee op bosklassen. Dat was niet naar de zin van de toenmalige zuster directrice van de Presentatie. Marianne kon hierdoor, volgens haar, niet meer als leerkracht aanbevolen worden. Marianne zocht toen een job in Sint-Lucia te Sint-Niklaas waar ze begon les te geven aan psychiatrische patiënten.
Ze huwde in 1980 met Wally die zijn legerdienst nog moest aanvatten. Het waren financieel de moeilijkste jaren maar Marianne hield de touwtjes in handen. In 1981 werd Hadewijch geboren. In 1984 Katelijn. Haar twee dochters waar ze zo trots op was, die ze bleef beschermen maar tegelijkertijd ook een grote vrijheid gaf. Ze bleef de eerste vijf jaar thuis om de opvoeding van haar kinderen te zorgen. Ze gaf in die tijd ook bijles en gaf als vrijwilliger les aan jonge werklozen.
In 1986 kon ze haar eerste interim doen in Gijzegem en daarna in Opwijk. Scholen met een open atmosfeer, waar ze van het lesgeven genoot. Daarna begon ze in Sint-Vincentius te Dendermonde.
Marianne werd voorzitster van het oudercomité van Sint-Vincentius dat ze een dynamische input gaf. Hierna werd ze afgevaardigde van de leerkrachten. Het waren de jaren waar leerkrachten nauwelijks inspraak hadden in het beleid van een school. Marianne probeerde daar iets aan te veranderen. Met steun van een ruime meerderheid van de collega’s.
In 1990 kreeg Marianne een zware gezondheidscrisis. Ze bad toen dat haar nog 25 jaar zou gegund worden. Samen met Wally realiseerde ze zich dat het leven heel broos kon zijn. Het was het moment dat er op de gaspedaal moest gedrukt worden en als er iets te veranderen was er niet langer getalmd moest worden. In het belang van hun kinderen.
Samen met Wally voerde ze een harde strijd voor de democratisering van het onderwijs. Ze stonden er niet alleen voor en kregen als voortrekkers grote steun. Ze werden in die rebelse tijd ook zwaar afgedreigd door beleidsinstanties en dat gaf in 1993 dan weer de aanzet voor de strijd voor gemengd onderwijs in Dendermonde. Het kwam tot een goed einde. Ze gaven de strijd pas op na een compromis, waarin het bisdom beloofde vanaf 1994 gemengd onderwijs in Dendermonde in te voeren in het middelbaar vrij onderwijs. En zo gebeurde het ook. Ook het inspraakbeleid voor leraren werd in die tijd stevig aangepakt en gaf vanaf dan ook meer rust binnen het gezin.
Marianne hield van haar man en kinderen. Het lied: ‘Stay with me until the morning’ van Vicki Brown werd het gezinslied en werd keer na keer gespeeld. Ze begonnen meer dan ooit van het leven te genieten. Ze volgden de paden van roemrijke auteurs. Van Astrid Lindgren tot Roald Dahl, van Dostojevski tot Jane Austin. Van historische personages: van Sisi tot de Russische tsaren, van Churchill tot Roosevelt. Van de componisten Puccini tot Bellini. Ze werd geraakt door de grote liefdesverhalen via de Vlaamse Opera. Marianne genoot van het leven. Met volle teugen. Ze had vele vrienden en koesterde ook hen. Ze kon iedereen verrassen met haar fijne en heerlijke gerechten. Maar haar gezin bleef haar levenskern.
Marianne genoot van haar vak. Lesgeven was haar grootste hobby. Ze bleef kritisch en twijfelde niet om ongezouten haar mening te geven als het dreigde de verkeerde weg op te gaan. Ze nam het op voor de zwakkere leerlingen en bleef hen verdedigen. De overrompelende reacties op haar overlijden, van die groep oud-leerlingen, zeggen hier wellicht genoeg.
De laatste tien jaar leefde Marianne met driedubbele energie. Haar kinderen bouwden hun eigen nest. Haar kleinkinderen werden geboren en ze genoot intens van de liefde die zich verderzette.
Ze begon samen met Wally Argentijnse tango te dansen. Tegelijkertijd volgde ze zeer succesvol de cursussen voor stadgids in Gent.
Eind 2014 voelde ze zich wat vermoeid. Ze dacht aan een ijzertekort maar er bleek een ziekte in haar buik te woekeren. De 25 jaren, die ze gevraagd had, waren voorbij. Door een succesvolle behandeling met veertiendaagse chemo kon de ziekte tegengehouden en zelfs teruggedrongen worden.
Marianne bleef ervoor gaan. Ze reisde mee met Wally. Ze bouwde verder intercontinentale vriendschappen op binnen de wereldgemeenschap van IBBY waar ze ook heel gerespecteerd en geliefd was. Ze kende IBBY door en door.
Ondanks alle fysieke ongemakken vond ze het een van de mooiste periodes van haar leven. Ze kon zelfs weer beginnen lesgeven. De mensen van de oncologische afdeling konden nauwelijks geloven waar ze de energie bleef halen. Ze zat zelfs taken te verbeteren tijdens haar chemosessies.
Vanaf begin juli begon het minder te gaan maar de extra medicijnen bleven hun werk doen, al ging het wat moeizamer. Ze reisde met Wally mee naar Nieuw-Zeeland en China. Ze had het moeilijk maar ze deed het voor hem.
Ze genoot in deze periodes intens van de bezoekjes van haar vrienden en collega’s. Haar school blonk uit in warmte. Dat ontroerde haar heel erg.
Half november kwam het verdict dat de ziekte niet meer te behandelen was. Ze zou wellicht Nieuwjaar niet meer halen. Marianne begon onmiddellijk haar eindviering voor te bereiden. Ze belde naar crematoria, stelde een lijst van genodigden op, schreef haar tekst, ze stelde een boekje samen hoe Wally praktisch verder kon. Tot in de kleinste details. Van het schoonmaken van de filter van de wasmachine tot het spoelen van de vaatwasser.
De innerlijke pijn van het afscheid nemen van haar kinderen en kleinkinderen, van een toekomst die er op aarde niet meer zou zijn, was soms niet te harden. Maar Marianne klaagde niet. Ze kon de laatste weken wel niet meer in de spiegel kijken.
Vorige week maandag wou ze in bad, iets waar ze altijd van genoot. Twee verpleegsters begeleidden haar zeer moeizaam naar boven. Ze genoot een vol uur van haar bad. Ze wou niet meer naar beneden naar het ziekenhuisbed in de woonkamer. Ze wou in haar eigen bed blijven liggen. Ze was bovenmate vermoeid. Ze leed pijn. De kinderen kwamen er meteen bij. Ze vroeg de dokter om het leven te verlaten. ‘Liever vandaag nog dan morgen, maar geen euthanasie’, zei ze. Ze wou zolang mogelijk bewust blijven. En ze bleef bewust. Zelfs nog met humor op haar sterfbed. Op de vraag van Wally of ze zich voelde wegzakken, antwoordde ze dat ze niet kon vergelijken omdat ze dit nog nooit had meegemaakt. Op de vraag van Katelijn aan Stijn of hij nog afspraken had opende ze haar ogen met de woorden dat ze vandaag wellicht geen afspraken meer had.
In de vooravond voor het sterven draaide ze zich helemaal in de armen van Wally. Ze zei dat ze hem zo graag zag en dat ze blij was dat ze in zijn armen kon sterven. Het waren haar laatste woorden. Ze stierf tijdens de vroege ochtend in het bijzijn van haar man, kinderen en schoonkinderen. ‘Stay with me until the morning’ was nu echt tastbaar geworden.”
GOODBYE TO MARIANNE
I wish love were
less intense
so it would be easier
to go away on my own,
to be completely free,
to hide myself away somewhere.
I wish love were
a little less total
so that I would be less afraid
to lose,
to keep us going,
to forget you for a moment.
If love
were not so overpowering
then maybe it would be nicer,
to love someone else,
to live without care,
to not feel your presence.
I wish love were
a bit more gentle
then at least this parting
would not bring so much pain.
Wally De Doncker (translator Laura Watkinson), 8 February 2017 © Sabam
Het gedicht ‚Goodbye to Marianne’ (voorgelezen tijdens de dienst) werd in 2017 in Iran gepubliceerd.
GOODBYE TO MARIANNE
بدرود ماریان
کاش عشق مان چنین اتشین نبود
انگاه اسان تر بود به راه خود بروم
تا از همه چیز رها شوم
و خود را در جایی د
ور پنهان کنم. کاش
عشق مان چنین به تمامی نبود تا
چنین در هراس از دست دادن ات نبودم تا می گذاشت به راه خود رویم و لحظه ای تو را فراموش کنیم
اگر عشق مان چنین پر قدرت نبود
شاید می توانستم به کسی دیگر عشق بورزم تا از
فکر تو رها شوم کاش عشق مهربان تر بود تا دستکم جدایی از
تو چنین دردناک نبود
Wally De Doncker 8 February 2017 والی دونکر ۸فوریه ۲۰۱۷
© Sabam Vertaling: Zohreh Ghaeni, Tehran